Każda umowa, która jest zawierana między pracownikiem a pracodawcą, musi zawierać w sobie informację o wynagrodzeniu. Wrażana jest ona przez kwotę brutto, co może być niejednokrotnie mylące, ponieważ znacznie różni się to od tego, ile faktycznie otrzyma się po miesiącu pracy. Dlaczego kwota netto jest zupełnie inna od brutto?
Wynagrodzenie brutto a podatki
Kwota, która jest zapisania na umowie, niezależnie od tego, czy jest umowa zlecenie, o pracę czy dzieło, przeważnie jest wynagrodzeniem brutto. Oznacza to, że cała kwota nie trafi do ręki pracownika, ponieważ to z niej będą pokryte jeszcze koszty związane z podatkami, które trzeba ponieść. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że to rodzaj umowy określa wysokość składek, czyli również to, o ile pomniejszona zostanie kwota brutto. W Polsce największe podatki odprowadza się od umowy o pracę, a najmniejsze od umowy o dzieło.
WAŻNE! Kwota netto to określenie wynagrodzenia, które rzeczywiście otrzyma pracownik – dokładnie tyle pieniędzy wypłaci mu pracodawca.
Co wpływa na kwotę brutto?
Największym obciążeniem wynagrodzenia brutto są składki trafiające do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS):
- emerytalne – całość 19,52%, pracownik pokrywa 9,76%,
- rentowe – całość 8%, pracownik pokrywa 1,5%,
- chorobowe – całość pokrywa pracownik 2,45%.
Pobierane z wypłaty procentowo naliczane składki pozwalają na to, by w przyszłości móc liczyć na polską emeryturę, upoważniają do pobierania renty w przypadku niemożności wykonywania zawodu w pełnym zakresie, a także wpływają na płatne urlopy chorobowe.
Kolejnym ważnym podatkiem jest ten na ubezpieczenie zdrowotne, które zasila konto Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) i wynosi 9%. To dzięki niemu można korzystać za darmo z większości zabiegów i usług w przychodniach czy szpitalach. Osoba, która ma opłacone ubezpieczenie zdrowotne dzięki umowie o pracę, ma dostęp do bezpłatnej opieki medycznej niezależnie od schorzenia – wlicza się w nie zarówno chwilowe, jak i długotrwałe leczenie.
Pod uwagę do wyliczenia kwoty netto bierze się również koszt uzyskania przychodu. Ten zależny jest miejsca zamieszkania pracownika i może wynosić 111,25 zł w przypadku miejscowych lub 139,06 zł, jeśli osoba musi dojeżdżać do swojej pracy.
Ostatnim podatkiem wpływającym na wysokość wynagrodzenia netto jest ten trafiający do Urzędu Skarbowego. Podatek od dochodu wynosi zazwyczaj 18%, a do jej pełnego obliczenia bierze się pod uwagę wysokość opłat za składki na ubezpieczenie zdrowotne czy otrzymywanie wynagrodzenia z innych źródeł.
Jak obliczyć wysokość wynagrodzenia netto?
W przypadku umowy o pracę na początku trzeba od kwoty brutto odjąć wszystkie opłaty wynikające z działalności ZUS. Będzie to więc 9,76%, 1,5% i 2,45%. Następnie od otrzymanego wyniku odejmuje się 9% na ubezpieczenie zdrowotne. Ta liczba minus koszt uzyskania przychodu stanowi podstawę dla obliczenia podatku dochodowego, więc odejmuje się od niej 18%. Końcowy wynik prezentuje kwotę netto.
Przykład
Kwota brutto wynagrodzenia to 5000 zł.
- ZUS
5000 – 488 (9,76%) – 75 (1,5) – 122 (2,45%) = 4315
- NFZ
4315 – 388 (9%) = 3927
- Koszt uzyskania przychodu
3927 – 111 = 3816
- Podatek dochodowy
3816 – 686 = 3130
Kwota brutto 5000zł
Kwota netto to 3130 zł.
